Λυσικράτη, μνημείο του-

Μνημείο της αρχαίας Αθήνας, χορηγός του οποίου υπήρξε ο Αθηναίος πολίτης Λυσικράτης (4ος αι. π.Χ.). Η ανέγερσή του χρονολογείται στο 335/4 π.Χ. Πάνω σε αυτό τοποθετήθηκε ένας χάλκινος τρίποδας με τον οποίο είχε βραβευθεί ο Λυσικράτης. Το μνημείο αυτό, ένα από τα ωραιότερα και πιο καλοδιατηρημένα του ελλαδικού χώρου, απαρτιζόταν από ένα τετράγωνο κρηπίδωμα από πώρινους λίθους, επάνω στο οποίο στηριζόταν ένα οικοδόμημα σε σχήμα κυκλικού ναού από πεντελικό μάρμαρο. Στο μπροστινό μέρος του κυκλικού επιστυλίου υπήρχε μια επιγραφή, σύμφωνα με την οποία το μνημείο αυτό είχε γίνει για τη νίκη ενός χορού παιδιών της Ακαμαντίδος φυλής. Στη ζωφόρο που βρισκόταν πάνω από το επιστύλιο υπήρχε μια ανάγλυφη παράσταση που απεικόνιζε τον μύθο της αιχμαλωσίας του Διόνυσου από Τυρρηνούς πειρατές και της τιμωρίας των απαγωγέων του από τον θίασό του. Στην παράσταση αυτή, απεικονίζονται Σάτυροι να δένουν τους πειρατές στα δέντρα, να τους δέρνουν και να τους ρίχνουν στη θάλασσα, ενώ ο Διόνυσος κάθεται στη μέση κρατώντας δοχεία με κρασί και παίζοντας με έναν πάνθηρα. Στην κορυφή του μνημείου βρισκόταν ένας μονολιθικός στύλος, φτιαγμένος από γαλαζωπό μάρμαρο του Υμηττού και στολισμένος με φολιδωτά ή λεπιδωτά κοσμήματα. Το μ. του Λ., που για πολλούς αιώνες αποκαλείτο λανθασμένα Φανάρι του Διογένη (ονομασία που έχει επικρατήσει μέχρι και σήμερα), βρίσκεται στην κάτω πλευρά της ανατολικής πλαγιάς της Ακρόπολης, στη σημερινή πλατεία Λυσικράτους (στην Πλάκα). Το μνημείο του Λυσικράτη, έργο του 334 π.Χ., το μόνο διατηρημένο χορηγικό μνημείο της ελληνικής αρχαιότητας.